- DERNEK NASIL KAPATILIR
Günümüzde her gün ortalama 10’dan fazla hatta bazen 20’den fazla dernek açılmakta. Peki açılan bu dernekler tüzükte belirtilen ve kanunlara uygun olarak hayatlarına devam ediyorlar mı? Maalesef birçoğu ya yeterli üyeye ulaşamıyor, ya genel kurullarını yapamıyor veya amaçlarına uygun şekilde çalışmadıkları için kapanıyor. Kapanma işlemi çoğunluk olarak kendiliğinden, genel kurul kararı ile veya mahkemece karar verilerek yapılıyor.
- DERNEK FESİH İŞLEMLER
Dernekler genel kurulları ile her zaman derneğin kapatılması (fesih ) için karar verebilirler. Aynı zamanda kendiliğinden, Cumhuriyet savcısının veya ilgilinin istemi üzerine mahkeme kararı ile kapatılabilirler. Fesih kararları, Dernekler Yönetmeliği’nin 14 ve 15’inci maddelerinde belirtilen usulle yani Genel Kurul toplantısında alınacak kararla kapatılabileceği gibi, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 76. maddesinde belirtilen; “Bütün üyelerin bir araya gelmeksizin yazılı katılımıyla alınan kararlar ile dernek üyelerinin tamamının kanunda yazılı çağrı usulüne uymaksızın bir araya gelerek aldığı kararlar geçerlidir. Bu şekilde karar alınması olağan toplantı yerine geçmez.” hükmü ile derneğin kapatılmasına (feshine) karar verilebilir.
Derneğin kapatılmasına ilişkin bir diğer madde 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 87. maddesinde; “Dernekler aşağıdaki hâllerde kendiliğinden sona erer:
- Amacın gerçekleşmesi, gerçekleşmesinin olanaksız hale gelmesi veya sürenin sona ermesi,
- İlk genel kurul toplantısının kanunda öngörülen sürede yapılmamış ve zorunlu organların oluşturulmamış olması,
- Borç ödemede acze düşmüş olması,
- Tüzük gereğince yönetim kurulunun oluşturulmasının olanaksız hale gelmesi,
- Olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılamaması.
Her ilgili, sulh hakiminden, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitini isteyebilir.” Yazılı hallerden biri ile herhangi dernek üyesi veya idarenin istemi üzerine Sulh Hukuk Mahkemesinin kararı ile derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti üzerine kapatılabilir.
Mahkemece kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilen bir derneğin ismi daha sonradan kurulacak olan başka bir derneğe verilebilir. Ancak mahkemenin fesih kararı verdiği bir derneğin ismi ile başka bir dernek kurulamaz. 5253 sayılı Dernekler Kanunu’nun 29. maddesi; “Derneklerin, mevcut veya mahkeme kararıyla kapatılmış veya feshedilmiş bir siyasî partinin, bir sendikanın veya üst kuruluşun, bir derneğin veya üst kuruluşun adını, amblemini, rumuzunu, rozetini ve benzeri işaretleri ya da başka bir ülkeye ve daha önce kurulmuş Türk devletlerine ait bayrak, amblem ve flamaları kullanmaları yasaktır.” bu hususu onaylamaktadır.
GENEL KURUL TUTANAĞI ÖRNEĞİ
Genel merkezi …………….. ili ……………. ilçesinde bulunan … – … – ……… kütük numaralı ………..………………………………………………… DERNEĞİ’nin olağan/olağanüstü genel kurul toplantısı yeter sayı ile …../…../20…. tarihinde saat ……… de başladı.
Gündem gereği toplantıyı yönetim kurulu başkanı ……………………….. açtı. Divan başkanlığı seçimine geçildi. Divan başkanlığına ………………… ………., başkan yardımcılığına ………………………..……. ve katip üyeliğe ……………………..…… seçildiler. Saygı duruşundan sonra, Gündem sırası ile faaliyet raporu okundu, oybirliğiyle ibra edildi.
Derneğin feshinin görüşülmesine geçildi. Faaliyet yürütemeyecek durumda olması nedeniyle derneğin feshedilmesi oylamaya sunularak oy çokluğu kabul edildi. Kanun ve tüzük gereği derneğin tasfiye işlemlerini yürütmek üzere “tasfiye kurulu” sıfatıyla son yönetim kurulu üyelerinden oluşturulacak en az üç kişilik kurul oluşturulmasına karar verildi.
Derneğin varsa alacakları tahsil edildikten ve borç yahut yükümlülükleri mevcut malvarlığından karşılandıktan sonra, kalan malvarlığı bulunması halinde, söz konusu malvarlığının dernek tüzüğünde belirlenen yere, tüzükte yer belirlenmemişse derneğin amacıyla ilgili olmak kaydıyla dernek genel kurulu adına tasfiye kurulunca belirlenecek herhangi bir tüzel kişiliğe veya yardım yahut hayır amaçlı dernek, vakıf, kurum veya kuruluşlardan birine devredilmesine oybirliğiyle karar verildi.
Dernek tüzel kişiliği adına alacakların tahsili, mevcut malvarlığından borçların ödenmesi, önceden kapatılmamış ise tüm hesap, kayıt ve aboneliklerin kapatılması ve ardından tasfiye işlemlerinin tamamlanarak ilgili mercilere bildirimde bulunulması veya bu mercilerde işlem yürütülmesi konularında tasfiye kuruluna tam yetki verilmesi oybirliğiyle kabul edildi. Gündemde görüşülecek başka konu olmadığından divan başkanı toplantıyı kapattı. ..…./..…./20…..
Divan Başkanı Başkan Vekili Katip üye